آزمایش Sex Hormone-Binding Globulin (SHBG)
نام اختصاریS.H.B.G :
سایر نام ها: گلبولین باند شده به هورمون جنسی، گلوبولین باندینگ تستوسترون-استروژن، TeBG
Sex Steroid Binding Protein, Testosterone-Estradiol Binding Globulin,
نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم، پلاسما
شرایط نمونه گیری: نیاز به ناشتایی نمی باشد. ترجیحاً نمونه گیری صبحگاه صورت گیرد.
ملاحظات نمونه گیری:
- در صورت استعمال داروهای استروئیدی 8 ساعت قبل از انجام آزمایش، در برگه آزمایش یادداشت نمایید.
- دانستن سن و جنس بیمار حائز اهمیت است. آن را در برگه آزمایش یادداشت نمایید.
- از جمع آوری نمونه سرم لیز، ایکتریک و یا لیپمیک اجتناب نمایید.
آزمایش خون SHBG چیست؟
- این آزمایش سطح SHBG را در نمونه خون شما اندازه گیری می کند. SHBG مخفف گلوبولین اتصال به هورمون جنسی است. این یک پروتئین است که بیشتر در کبد شما ساخته می شود و به هورمون های جنسی در خون شما متصل می شود .
- SHBG به کنترل میزان هورمون های جنسی که به طور فعال در بدن شما کار می کنند کمک می کند. وقتی پروتئین SHBG به هورمون های جنسی متصل می شود، بافت های شما نمی توانند از آن هورمون ها استفاده کنند. بافتهای شما فقط میتوانند از هورمونهای جنسی استفاده کنند که «آزاد» هستند، به این معنی که به پروتئینهایی مانند SHBG متصل نیستند.
- آزمایش SHBG معمولاً در صورتی انجام میشود که علائم وجود بیش از حد یا خیلی کم هورمون جنسی تستوسترون را داشته باشید. تستوسترون به عنوان یک هورمون جنسی "مردانه" شناخته می شود، اما زنان در مقادیر کمتری تستوسترون دارند.در مردان بالغ، تستوسترون میل جنسی را کنترل می کند، توده عضلانی را حفظ می کند و به ساخت اسپرم کمک می کند. در زنان بالغ، تستوسترون برای اندام های سالم و رشد استخوان ها و ماهیچه ها مهم است. اندازه گیری سطح SHBG می تواند اطلاعاتی در مورد میزان فعال بودن تستوسترون در بافت های بدن شما ارائه دهد.
به چه منظور استفاده می شود؟
آزمایش SHBG اغلب برای جمع آوری اطلاعات در مورد نحوه عملکرد تستوسترون در بدن برای موارد زیر استفاده می شود:
- مردان بالغی که علائمی دارند که ممکن است ناشی از تستوسترون بسیار کم باشد
- زنان بالغی که علائمی دارند که ممکن است ناشی از تستوسترون بیش از حد باشد
- اگر سطح تستوسترون تام شما علائم شما را توضیح نمی دهد، ممکن است ارائه دهنده شما آزمایش خون SHBG را برای کمک به اطلاع از میزان تستوسترون آزاد تجویز کند. تست SHBG و تستوسترون توتال نیز ممکن است همزمان انجام شود.
اگر مرد هستید، اگر علائم سطح تستوسترون پایین را دارید، ممکن است به این آزمایش نیاز داشته باشید، از جمله:
- میل جنسی کم
- مشکل در نعوظ
- مشکلات باروری
اگر شما زن هستید، ممکن است در صورت داشتن علائم تستوسترون بالا، از جمله:
- رشد بیش از حد مو در صورت و بدن
- عمیق شدن صدا
- داشتن دوره های قاعدگی که منظم نیستند یا اصلا پریود نمی شوند
- آکنه
- افزایش وزن
- مشکلات باروری
نتایج به چه معناست؟
اگر سطح SHBG شما خیلی پایین است، به این معنی است که احتمالاً مقدار بیشتری از تستوسترون کل شما برای استفاده در بدن شما در دسترس است.
سطوح پایین SHBG ممکن است مربوط به موارد زیر باشد:
- کم کاری تیروئید
- دیابت نوع 2
- چاقی یا اضافه وزن بسیار زیاد
- استفاده بیش از حد از داروهای استروئیدی و/یا استروئیدهای آنابولیک
- سندرم کوشینگ
- در زنان، سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS )
- همچنین کاهش سطح SHBG با افزایش سن طبیعی است زیرا تولید هورمون های جنسی نیز کاهش می یابد.
اگر سطح SHBG شما بیش از حد بالا باشد، احتمالاً به این معنی است که کمتر از کل تستوسترون شما تستوسترون آزاد است که برای استفاده بافتهای شما در دسترس است. بنابراین، ممکن است بافت های شما تستوسترون کافی دریافت نکنند.
سطوح بالای SHBG ممکن است مربوط به موارد زیر باشد:
- بیماری کبد
- پرکاری تیروئید
- اختلالات خوردن
- در زنان، استفاده از استروژن در پزشکی، مانند:
- درمان جایگزینی هورمونی
- قرص های ضد بارداری
- در مردان، کاهش تولید هورمون های جنسی
کاربردهای بالینی:
- تشخیص و پیگیری زنان با علائم و یا نشانه های آندروژن بیش از حد (به عنوان مثال، سندرم تخمدان پلی کیستیک و هیرسوتیسم ایدیوپاتیک)،
- کمک به پایش استروئید جنسی و درمان ضد آندروژن،
- کمک در تشخیص اختلالات بلوغ،
- کمک به تشخیص و پیگیری بی اشتهایی عصبی ( آنورکسی)
- کمک در تشخیص تیروتوکسیکوز (نشانگر بافتی ترشح بیش از حد هورمون تیروئید)
- امکان کمک به تشخیص و پیگیری مقاومت انسولینی و بیماری قلبی و عروقی و ارزیابی ریسک دیابت نوع دو، بویژه در زنان.
مقادیر طبیعی :
نوزادان: پسر 13 – 85 nmol/L دختر: 14 – 60 nmol/L
یک ماه تا یک سال: پسر 70 – 250 nmol/L دختر: 60 – 215 nmol/L
یک تا شش سال: پسر 45 – 180 nmol/L دختر: 55 – 190 nmol/L
هفت تا نه سال: پسر 28 – 190 nmol/L دختر: 35 – 170 nmol/L
ده تا دوازده سال: پسر 23 – 160 nmol/L دختر: 17 – 155 nmol/L
سیزده تا پانزده سال: پسر 13 – 140 nmol/L دختر: 11 – 120 nmol/L
شانزده تا هفده سال: پسر 10 – 60 nmol/L دختر: 19 – 145 nmol/L
مردان10 – 80 nmol/L
زنان غیر حامله20 – 130 nmol/L
تفسیر :
- در زنان باردار به دلیل افزایش تولید استروژن ، غلظت SHBG به طور قابل توجهی بالاتر است. محدوده مرجع در کودکان پیش از بلوغ بالاتر از بزرگسالان است.
- سطح بالای SHBG می توان در مردان مسن دیده می شود. SHBG اغلب در بیماران مبتلا به هیپوگونادیسم، پرکاری تیروئید ، سیروز کبدی و بی اشتهایی عصبی افزایش می یابد.
- سطح SHBG همچنین در مصرف کنندگان قرص های ضد بارداری و داروهای ضد صرع افزایش مییابد.
- کاهش غلظت SHBG اغلب با کم کاری تیروئید، سندرم تخمدان پلی کیستیک، چاقی، هیرسوتیسم، آندروژن بالا، ریزش مو، آکنه، بیماری کوشینگ و آکرومگالی دیده می شود.
/div>