T.S.H (ELFA)

Thyroid Stimulating Hormone - TSH

نام اختصاری TSH

سایر نام ها: هورمون محرکه تیروئید، تیروتروپین

نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم

شرایط نمونه گیری:

1.  نیازی به ناشتایی نمی باشد.

موارد عدم پذیرش نمونه: همولیز شدید نمونه مورد قبول نمی باشد.

کاربردهای بالینی:

1. تشخیص هیپوتیروئیدی اولیه و افتراق آن از نوع هیپوتیروئیدی ثانویه ( هیپوفیزی) و نوع سوم (هیپوتالاموسی)
2. پایش بیماران درمان جایگزینی با تیروئید اگزوژن
3. تأیید مهار هورمون محرک تیروئید (TSH) با تیروکسین درمانی در بیماران با سرطان تیروئید.
4. تشخیص هیپر تیروئیدیسم اولیه

مقادیر طبیعی:

12 ماه و بالاتر  0.3-5.0 mIU/L:

کاربرد آزمایش TSH چیست؟

در هیپو تیروییدی اولیه (اختلال در عملکرد تیروئید) سطح پایین تری یدو تیرونین (T₃) و تیروکسین (T₄) محرک اصلی ترشح TRH و TSH می باشد. در این وضعیت سطح TSH بالا می باشد (3 تا 100 برابر مقادیر نرمال). در هیپوتیروئیدی ثانویه و نوع سوم به ترتیب عملکرد غده هیپوفیز و هیپوتالاموس به علت تومور، تروما یا انفراکتوس مختل می گردد. بنابراین TRH و TSH ترشح نمی شوند و سطح پلاسمایی این هورمونها با وجود تحریک ناشی از سطح پایین T₃ و T₄ نزدیک به صفر می رسد.

 این آزمایش برای کنترل درمان جایگزینی با تیروئید اگزوژن یا سرکوب آن نیز استفاده می شود. از این روش درمانی برای کاهش اندازه گواتر تیروئید استفاده می شود. در درمان جایگزینی و یا سرکوب تیروئید دوز داروی تجویزی باید به قدری باشد که سطح TSH را به کمتر از 2 برساند. این آزمون همچنین برای تشخیص هیپوتیروئیدی اولیه در نوزادانی که سطح T₄ آنان پایین است انجام می شود. غالباً سنجش سطح T₄ و TSH جهت تشخیص افتراقی اختلال عملکرد هیپوفیز از غده تیروئید بکار می رود. T₄ پایین و TSH طبیعی یا بالا نشانه اختلال تیروئید است. T₄ پایین و TSH پایین نشانه اختلال هیپوفیز می باشد.

موارد افزایش سطح:

• هیپوتیروئیدی اولیه (اختلال عملکرد غده تیروئید)
• تیروئیدیت هاشیماتو
• آژنزی تیروئید
• کرتینیسم مادرزادی
• دوز بالای ید
• تزریق ید رادیواکتیو
• برداشت تیروئید با عمل جراحی
• بیماری های شدید و مزمن
• تومور هیپوفیزی مترشحه TSH

موارد کاهش سطح :

• هیپوتیروئیدی ثانویه ( اختلال عملکرد هیپوفیز یا هیپوتالاموس)
• هیپر تیروئیدی
• گوآتر سمی و سندرم گریوز
• دوز سرکوبگر داروهای تیروئیدی
• هیپرتیروئیدی مصنوعی ( این بیماران بدون دستور پزشک داروی تیروئیدی مصرف می کنند که موجب مهار تولید  TSH می شوند).

عوامل مداخله گر:

• تجویز اخیر رادیوایزوتوپها ممکن است بر نتایج آزمایش اثر بگذارد.
• بیماری شدید ممکن است سبب کاهش سطح TSH گردد.
• افراد در معرض تماس با حیوانات ممکن است دارای آنتی بادی ضد حیوانی (anti-animal antibodies) باشند. این آنتی بادیها ممکن است در روشهای ایمونو اسی تداخل کرده و نتایج نا معتبر حاصل شود.
• سطح TSH  دستخوش تغییرات روزانه می گردد؛ بطوریکه بالاترین حد ، 2 تا 4 صبح و کمترین مقدار، 4 تا 8 عصر می باشد.

دارو های افزایش دهنده: داروهای ضد تیروئیدی، لیتیم، یدید پتاسیم، تزریق TSH، آمیودارون، هالوپریدول، متی مازون، متوکلوپرامید، مرفین، فنوتیازین، TRH و اتوآنتی بادی های پلی کلونال TSH.

دارو های کاهش دهنده: آسپرین ، دوپامین، هپارین، استروئید ها، بروموکریپتین، تری یدوتیرونین، اتوآنتی بادی های منوکلونال، سوماتواستاتین، کاربامازپین، لوودوپا و فنتولامین.