نام اختصاری : BU، BUN
سایر نام ها: اوره خون، نیتروژن اوره خون، Urea Nitrogen, Blood or serum
نوع نمونه قابل اندازه گیری: سرم حجم نمونه مورد نیاز : 0.5 mL
اطفال : 5 - 18 mg/dl
نوزادان : 3 - 12 mg/dl
خون بند ناف : 21 - 40 mg/dl
مقادیر بحرانی : 100 mg/dl < (نشانه آسیب شدید عملکرد کلیوی است).
تفسیر: آزمایش BUN، میزان نیتروژن اوره را اندازه گرفته و بعنوان اندیکس عمده در در عملکرد گلومرولی و تولید و ترشح اوره مطرح می باشد. کاتابولیسم سریع پروتئین در کبد و اشکال در عملکرد کلیه ها باعث بالا رفتن BUN می شود. در افزایش سریع تولید اوره، نکروز بافتی، کاتابولیسم پروتئین، افزایش ترشح سرعت ترشح نیتروژن اوره توسط کلیه ها دیده می شود. ساخت اوره به کبد بستگی دارد. از این رو بیماری شدید کبدی می تواند موجب کاهش ساخت BUN گردد. بنابراین BUN ارتباط مستقیم با عملکرد متابولیکی کبد و فعالیت دفعی کلیه دارد.
افزایش سطح:
علل قبل کلیوی: کاهش وزن بدن، شوک، سوختگی ها، کم آبی بدن، انفراکتوس میوکارد، خونریزی مجاری گوارشی، مصرف بیش از اندازه پروتئین، عفونت خون.
علل کلیوی: گلومرولونفریت، پیلونفریت، نکروز حاد توبولی، نارسایی کلیه، دارو های نفروتوکسیک
شرایط نمونه گیری: ناشتایی به مدت14-8 ساعت ضروری می باشد.
کاربردهای بالینی:
- سنجش کلی و غیر مستقیم عملکرد کلیه و سرعت تصفیه گلومرولی (GFR)
- بررسی عملکرد کبدی
- تشخیص افتراقی اورمی (ازتمی) قبل کلیوی، کلیوی و بعد از کلیوی از یکدیگر به همراه تست کراتینین.
مقادیر طبیعی:
بزرگسالان : 10 - 20 mg/dl
کودکان : 5 - 18 mg/dl
بعد کلیوی: انسداد میزنای به علت سنگ یا تومور و انسداد مجرای خروجی مثانه به علت هیپرتروفی یا ناهنجاری مادرزادی مثانه
کاهش سطح: نارسایی کبدی، پر آبی بدن، تعادل منفی نیتروژن مانند سوء تغذیه و سوء جذب، سندروم نفروتیک و بارداری.
تکمیلی:زنان و کودکان در مقایسه با مردان به علت حجم توده ی غضلانی کمتر، Bun پایین تری دارند. تقریباً تمامی بیماران کلیوی دفع ناقص اوره و افزایش BUN دارند.