نوتروفیل Neutrophil) ) : بیشترین درصد گلبول سفید موجود در خون را تشکیل می‌دهند. (بیش از ۶۰٪) در دستگاه ایمنی بدن انسان، در خط دوم دفاع غیراختصاصی قرار دارند.
نوتروفیل ها را می توان عمومی ترین گرانولوسیت و به طور کل لوکوسیت خون نامید که عمده نبرد با باکتری های مضر را انجام می دهد .
بیگانه‌خوار هستند← وظیفه اصلی نوتروفیلها عبارتست از تخریب مواد بیگانه طی فرآیندی به نام فاگوسیتوز ، که عمل فاگوسیتوز را می‌توان به مراحلی تقسیم کرد : کموتاکسی ، چسبندگی ، بلع
در عفونت‌های حاد مانند بیماری‌های عفونی وآپاندیسیت حاد در خون افزایش می‌یابند. نوتروفیلها و مونوسیت‌ها گلبول های سفیدی اند که توانایی دیاپدز را دارند.
نوتروفیلها بلافاصله پس از آزاد شدن از مغز استخوان فعال هستند، وارد جریان خون شده و بعد به سوی بافتهای بدن حرکت می‌کنند . به سرعت به طرف عامل بیگانه حرکت کرده و فورا آنرا نابود می‌سازند. ولی قادر به ادامه این عمل به مدت طولانی نیستند. عمر نوتروفیلها حدود ۶ ساعت تا چند روز است. ذخیره انرژی نوتروفیلها محدود و غیر قابل تجدید است.
باندها در واقع همان نوتروفیل های نابالغی هستند که در خون وجود دارند.
*محدوده طبیعی نوتروفیلها در بدن، بین 1500 تا 7000 سلول در هر میلی‌لیتر مکعب از خون است.
میزان Neutrophils در آ زمایش خون برای سنین مختلف به شرح زیر است:
- نرمال نوتروفیل در نوزادان: ۱۳۰۰۰ تا ۳۸۰۰۰ در هر میکرو لیتر.
- نرمال نوتروفیل نوزاد دو هفته‌ای: ۵۰۰۰تا۲۰۰۰۰ در هر میکرو لیتر.
- نرمال نوتروفیل افراد بالغ: ۴۵۰۰ تا ۱۱۰۰۰در هر میلی متر مکعب.
- نرمال نوتروفیل بانوان باردار در سه ماهه نخست: ۵۸۰۰ تا ۱۳۲۰۰ میلی متر مکعب.
نوتروفیل بالا در خون: در علم پزشکی از سطح افزایشی نوتروفیل با عنوان لکوسیتوز نوتروفیلی یا نتروفیلیا یاد می‌شود.(اغلب علت بروز این حالت جراحت و عفونت فعال است) ممکن است به دلایل زیر افزایش نوتروفیل داشته باشیم:
- فشارهای روانی و فیزیکی که خود استرس به همراه دارند
- آسیب دیدگی در اثر تصادف یا جراحات سنگین
- مصرف تنباکو
- درگیری کودک یا بزرگسال به سندروم داون
- بیمار به تازگی جراحی برداشتن طحال داشته
- ابتلا به بیماری التهاب روده
- حاملگی
- اضافه وزن یا چاقی
- ابتلا به انواع هپاتیت
- ابتلا به روماتیسم مفصلی
- مصرف کورتیکواستروئیدها
نوتروفیل پایین در خون : به سطح پایین نوتروفیلها در بدن، نوتروپنی گفته می‌شود. این بیماری به سطح‌های زیر تقسیم‌بندی می‌شود:
- نوتروپنی خفیف: بین 1000 تا 1500 نوتروفیل
- نوتروپنی متوسط: بین 500 تا 999 نوتروفیل
- نوتروپنی شدید: 200 تا 499 نوتروفیل
- نوتروپنی حاد یا بسیار شدید: زیر 200 نوتروفیل
علائم نوتروپنی : این بیماری معمولا با علائم و نشانه‌های زیر همراه است:
- تب (معمولا در درجه‌های پایین)
- آبسه‌های پوستی
- زخم‌های دهان
- لثه‌های متورم
- عفونت دهان
عوامل پایین آمدن سطح نوتروفیلها در خون
کاهش سطح نوتروفیلها در بدن، می‌تواند به علت یکی از شرایط پزشکی زیر رخ دهد:
- عفونت‌ها (معمولا عفونت‌های ویروسی از جمله ایدز، سل، مالاریا )
- داروهایی که ممکن است به مغز استخوان آسیب برسانند (از جمله شیمی درمانی)
- کمبود ویتامین (از جمله B12و فولات)
- بیماری‌های مغز استخوان
- پرتو درمانی
- اختلالات مادرزادی
- بیماری‌های خود ایمنی
- سموم، بنزین و حشره‌کش‌ها
نکته: در برخی از موارد، بزرگ شدن طحال هم می‌تواند منجر به ایجاد نوتروپنی شود. زیرا این اندام، نوتروفیلها در دام انداخته و از بین می‌برد.
*معمولا تغییرات جزئی یا خفیف در سطح نوتروفیلها، خیلی نگران کننده نیست از طرفی دیگر، برخی از افراد، به طور ژنتیکی، نوتروفیل‌های پایین‌تری دارند.
توجه : تنها پزشک می‌تواند تشخیص دهد نگران کننده است یا خیر. چون در صورت وجود بیماری یا علائم و نشانه‌های خطرناک، تنها پزشک است که می‌تواند تشخیص درستی داشته باشد.