عفونت کلیه در اثر هجوم باکتری به کلیه اتفاق افتاده و به نام پیلونفریت معروف است و شامل انواع پیلونفریت حاد و مزمن و پیلونفریت آمفیزماتو میباشد. بعضی اوقات عفونت کلیه به شکل آبسه کلیه میباشد.
راه های انتقال عفونت به کلیه
1. عفونت بالا رونده از مجرا : یعنی میکروب عفونتزا از قسمتهای پایینی دستگاه ادراری به کلیه رفته و ایجاد عفونت میکند. این حالت در صورت وجود انسداد در مسیر ادراری (ناشی از سنگ و اختلال ساختمانی) و یا اختلال عملکرد دستگاه ادراری و ریفلاکس (برگشت ادراری) بیشتر اتفاق میافتد.
2. انتشار از طریق خون : که در نوزادان نقش مهمی دارد و در بزرگسالان به ندرت این راه نقش دارد و در این حالت معمولا” آبسه کلیه ایجاد میشود.
3. انتشار از طریق کانال لنفاوی ، نادر است و شواهد اندکی در این رابطه وجود دارد.
4. انتشار مستقیم عفونت از اعضاء مجاور : مثلا در آبسه داخل شکمی یا بیماری التهابی لگنی ، عفونت ممکن است به کلیه منتقل شود.
عفونت حاد کلیه
پیلونفریت حاد نوعی عفونت باکتریال کلیه است که سبب التهاب بافت و لگنچه کلیه میشود. شایعترین علت ایجاد پیلونفریت حاد، باکتری اشیرشیا کلی E.Coli میباشد (در 80% موارد). از دیگر ارگانیسمهای عامل میتوان به میکروبهای کلبسیلا، پروتئوس، سودوموناس، انتروباکتر و … اشاره کرد.
معمولا” عامل عفونتزا از بخشهای پایینی دستگاه ادراری به بالا صعود میکند و سبب درگیری کلیه میشود. وجود ریفلاکس (برگشت ادراری به کلیه) موجب افزایش ریسک پیلونفریت حاد میشود. گسترش خونی عفونت معمولا” به دنبال عفونت خون با استافیلوکوک (سپتی سمی) روی میدهد. در این حالت بیشتر احتمال دارد که آبسه کلیه ایجاد شود.
علائم عفونت کلیه
• شروع ناگهانی تب و لرز
• درد یک طرفه یا دو طرفه پهلو
• علائم عمومی (سردرد ، درد عضلانی و ضعف عمومی و بیحالی)
• سوزش ادرار ، تکرر ادرار و فوریت در ادرار کردن و ادرار کدر یا خونی و بدبو
• تهوع و استفراغ
• درد شکمی (کودکان معمولا” درد پهلو ندارند و از درد شکمی شکایت دارند)
تشخیص
• در آزمایش خون افزایش گلبولهای سفید وجود دارد.
• در آزمایش ادرار، گلبولهای سفید و باکتری و گلبولهای قرمز و کست گلبولهای سفید و نوتروفیلهای درشت دیده میشود (زیر میکروسکوپ)
• کشت ادرار همواره مثبت است و معمولا” رشد قابل توجه عامل بیماری را (در محیط کشت) نشان میدهد.
• کشت خون در 1/3 بیماران مثبت است.
• در موارد مشکوک یا عارضه دار از سیتیاسکن و سونوگرافی استفاده میشود. در این بیماران بیشترین توجه به تشخیص انسداد سیستم ادراری بوسیله سنگ و … است و سونوگرافی برای این منظور مفید است.