تئوری هورمونی عصبی یا نورواندوکرین (Neuroendocrin )تنظیم ترشح هورمونها و ارتباط نزدیکی که بین سیستم عصبی (بخصوص هیپوتالاموس) و ترشح هورمونها وجود دارد را در پیری مؤثر میداند.
هیپوتالاموس قسمتی از مغز است که نقش زیادی در تنظیم ترشح هورمونهای بدن دارد. هیپوتالاموس ترشح هورمونها را توسط غده هیپوفیز کنترل میکند. غده هیپوفیز هم چند نوع هورمون اصلی را ترشح میکند که هر کدام بر غدد داخلی بدن اثر میگذارند و باعث عملکرد مناسب یا ترشح هورمونهای دیگر میشوند. به این ترتیب هیپوتالاموس به عنوان تنظیمکننده اصلی هورمونهاست که این تنظیم را توسط غده هیپوفیز انجام میدهد. هورمون رشد، هورمونهای جنسی، هورمونهای تیروئید، هورمون ترشح شیر و… همه تحت تاثیر ترشحات هیپوفیز از سایر غدد بدن تولید میشوند. وقتی این هورمونها ترشح شدند، وارد خون میشوند و غلظتشان در خون بالا میرود. غلظت این هورمونها در خون، هیپوتالاموس را تحت تاثیر قرار میدهد و هیپوتالاموس سایر غدد را تنظیم میکند که هورمونها را بیشتر بسازند یا تولید هورمونها را کاهش بدهند. افزایش سن باعث میشود حساسیت هیپوتالاموس نسبت به غلظت خونی هورمونها کاهش پیدا کند.
هیپوتالاموس در اثر عوامل مختلفی آسیب میبیند که یکی از مهمترین علل آن زیاد شدن غلظت هورمون کورتیزول(cortisol) است. کورتیزول از غدد فوقکلیوی ترشح میشود. ترشح این هورمون تحت کنترل هیپوتالاموس است. کورتیزول هورمونی است که در مقابله بدن با استرس کاربرد دارد. در هر شرایطی که بدن با استرس مواجه شود، (مثلا” بیماری) کورتیزول بیشتر ترشح میشود. هورمون کورتیزول با بالا رفتن سن بیشتر ترشح میشود و غلظت خونی آن افزایش پیدا میکند. بیشتر شدن کورتیزول باعث آسیب هیپوتالاموس میگردد و تنظیم ترشح هورمونها مختل میشود. از طرفی تنظیم ترشح کورتیزول هم مختل میشود و باز هم بیشتر ترشح میشود و یک سیکل معیوب به وجود میآید که باعث میشود آسیب به هیپوتالاموس بیشتر شود. بر این اساس یک روش درمان پیری، اصلاح تحریک پذیری هیپوتالاموس نسبت به هورمونهاست. برخی از پزشکان معتقدند مصرف داروهایی مثل متفورمین (Metformin )باعث افزایش تحریکپذیری هیپوتالاموس میشود و پیری را به تعویق میاندازد